Książka zawiera 15 referatów wygłoszonych podczas sesji naukowej zorganizowanej przez Muzeum Regionalne w Człuchowie i Instytut Kaszubski w Gdańsku w dniach 8-9 IX 2006 r., z okazji 30-lecia Muzeum Regionalnego i 95-lecia muzealnictwa w Człuchowie. Wstępem książkę opatrzył kierownik naukowy sesji i jej redaktor prof. Cezary Obracht-Prądzyński, sekretarz Instytutu.
    Autorami referatów są historycy, archeolodzy, etnografowie i muzealnicy z ośrodków naukowych i muzeów na Pomorzu. W referatach zaprezentowanie zostały nowe wyniki badań nad ziemią człuchowską w kontekście Pomorza z zakresu historii, archeologii, etnografii. Ukazana została wielokulturowość ziemi człuchowskiej w kontekście Pomorza poprzez referaty prezentujące zagadnienia polsko-niemiecko-kaszubsko-ukraińskie.

    Spis treści:
    Ignacy Skrzypek, Muzealnictwo na ziemi człuchowskiej do 1993 r.
    Ewa Homa-Rożek, Muzeum Regionalne w Człuchowie w latach 1993-2006.
    Jacek Borkowski, Wyniki badań wykopaliskowych na Rynku Staromiejskim w Człuchowie w sezonie 2005.
    Maksymilian Grzegorz, Przeobrażenia społeczno-gospodarcze w komturstwie człuchowskim jako rezultat podjęcia działalności osadniczej przez Zakon Krzyżacki.
    Aleksander Klemp, Szlachta powiatu człuchowskiego w okresie staropolskim (II poł. XVI w. - II poł. XVIII w.)
    Andrzej Groth, Ludność Człuchowa 1772-1815.
    Marian Fryda, Pozycja i rola gburów w społecznosci wiejskiej starostwa człuchowskiego w XVII i pierwszej połowie XVIII w. na przykładzie kilku wybranych wsi królewskich.
    Anna Kwaśniewska, Ziemia człuchowska  jako pogranicze etnograficzne.
    Cezary Obracht-Prondzyński, Kaszubi i kultura kaszubska na Ziemi Człuchowskiej – dawniej i dziś.
    Maciej Hejger, Wysiedlenie ludności niemieckiej z Ziemi Człuchowskiej po II wojnie światowej.
    Roman Drozd, Ludność ukraińska na ziemi człuchowskiej.
    Aleksander Błachowski, Z historii hafciarstwa kaszubskiego – geneza formy.
    Hugona Ostrowska-Wójcik, Kształtowanie się i rozkwit człuchowskiego  ośrodka haftu ludowego.
    Andrzej Chludziński, Nazwy miejscowe gminy Człuchów. Cz.1: B-K
    Werner Panknin, Die Kulturgeschichte des Schlochauerlandes bis 1945.
    Werner Panknin, tłum. M.Mackiewicz, Historia kultury Ziemi Człuchowskiej do roku 1945.

    Sesja naukowa i wydanie książki zostały dofinansowane ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu operacyjnego Dziedzictwo Kulturowe.